Planlı Ders Çalışma
Planlı Ders Çalışma
Plan yapmak, planlı olmak her öğrencinin sorun yaşadığı bir konu. Bununla birlikte plan yapmakla, kendisine sürekli yeni hedefler belirlemekle vakitlerini geçiren başka bir deyişle plan yapmaktan planlarını uygulamaya koymaya vakit bulamayan birçok öğrenci vardır.
Plan Yaparken Yapılan Hatalar
- Ders planı yapmanın ders çalışmayacağı sağlayacağı gibi yanlış bir inanç vardır. Oysa ders çalışma isteği olmayan bir öğrenciye hiçbir plan ders çalıştırmaz. Aslında kendi kendinize, okulda veya dershanede yapılan hiçbir plana uymamanızın bir nedeni budur. Siz size ders çalıştıracak o mükemmel sihrin peşindesiniz… Oysa sihir falan yok, yalnızca alın teri var, emek var.
- Plan yapmak sanıldığı gibi sadece ders çalışma sürelerini planlamak için yapılmaz. Planın en önemli işlevi aynı zamanda kendinize (hobilerinize, zevklerinize vb.) zaman ayırmaktır. Yapılan en büyük hatalardan birinin kaynağı da bu yanlış kanıdır. Öğrenci büyük bir hevesle sadece ders çalışmak için zamanını planlar, kendisi için doğru zaman dilimlerini planlamadığı için yapılan plan sadece plan aşamasında kalır.
- Mükemmel plan yoktur. Her planın hataları, kusurları olabilir, olacaktır da. İnsanı makinelerden ayıran ihtiyaçları, beğenileri, arzuları vardır. Örneğin hasta olan annesine bakmak durumunda olan bir öğrencinin hazırladığı plana birebir uymasını beklemek hata olur. Burada önemli olan, en küçük aksaklıkta plandan vazgeçmemek, onu güncellemek ve mevcut aksaklığı gidermektir. Ancak plan dışına çıkmak alışkanlık haline getirilmemelidir.
- “Öğretmenim, bana iyi bir ders çalışma planı yapar mısınız?” Rehber öğretmenlerin en sık duydukları cümle budur. Bu aslında yukarıdaki birinci maddede dile getirilenlerin dile dökülüşüdür. Oysa en iyi planı yine kişinin kendisi hazırlar. Başka insanların sizin yaşam düzeninizi, zevklerinizi, sorumluluklarınızı, iyi bildiklerinizi, daha az bildiklerinizi, öğrenme hızınızı öğrenmesi sizin onları fark etmenizden daha uzun sürer.
- Herhangi bir plandaki en büyük hata kontrol eksikliğidir. Plana uyup uymadığınızı, ne derece uyduğunuzu gerçekçi bir biçimde takip etmelisiniz. Eğer bu işi beceremiyorsanız, o noktada ailenizden, öğretmenlerinizden veya rehber öğretmenlerinizden yardım almalısınız.
Nasıl Ders Çalışmalıyım ya da Neden Ders Çalışmalıyım?
Ders çalışmanın nedenleri üzerinde konuşmadan nasıl ders planı yapılacağını söylemenin boş bir uğraş olduğunu açıklıkla söyleyebiliriz. Niçin ders çalışmalıyım? Bu sorunun cevabını sık sık düşünmek, aslında öğrencinin yapacağı plana uymasındaki en büyük etkendir. Bu sorunun yanıtını öğrenci kendisine gerçekçi ve tutarlı, dürüst biçimde kendine verebilmelidir. Geçici bir heves olarak değil, kalıcı bir davranış olarak seçmelidir ders çalışmayı. Sosyal medya izlemek, arkadaşlarla vakit geçirmek, gezmek, spor yapmak, uyumak, dizi izlemek, gibi bir sürü zaman öğütücü uğraş varken kalkıp da ders çalışmak gibi herkese baştan sıkıcı gelen bir uğraşın içine girmek için iyi nedenleri olmalıdır. Nedenleriniz sizi heyecanlandırmalı, gevşediğiniz anda sizi kendinize getirmelidir.
İyi Bir Plan İçin Ne Yapmalıyım?
İyi bir plan sizin kendi şartlarınızı göz önüne alarak yaptığınız plandır. Çalışmaya nedenlerinizi de ortaya koyarak karar verdikten sonra geriye neyi ne zaman yapacağınızı belirlemek kalıyor. Burada uzun uzadıya formüller üretmek yerine genel bir çerçeve çizelim. Her şeyden önce “Günde 10’ar dakikalık aralarla 3 saat ders çalışacağım” demek de bir plandır. Fakat böyle bir plan karşımıza hangi dersi çalışacağımız ve hangi konuları ne zamana kadar yetiştireceğimiz gibi soru(n)ları çıkarır. O halde ne kadar çalıştığımız kadar ne çalıştığımız da önemlidir. Bu noktada doğru plan sizi büyük bir sorundan da kurtarmış olur.
Sınava hazırlanan öğrencilerin büyük bir kısmı plansız çalışmalar esnasında uzun süreler boyunca sürekli aynı dersleri çalışırlar. Bu dersler de genellikle sevdikleri veya yapabildikleri derslerdir. Öğrencilerin psikolojik olarak kendilerini rahatlatmalarına veya sorulduğunda ders çalıştıklarını söylemelerine rağmen aslında yeterli bir çalışma değildir bu. Örneğin Türkçe-Matematik alanında sınava hazırlanan bir öğrencinin masaya oturduğunda hep edebiyat çalışırken matematikten uzak durduğunu görürüz. Oysa matematik çalışmadan sınavı kazanmanın mümkün olmadığı herkesçe bilinen bir gerçektir. Bu açıdan ne kadar çalıştığınız kadar ne çalıştığınız da önemlidir.
Çalışma Saatlerini Belirleme
Gün içinde rutin eylemleriniz ve etkinlikleriniz dışında ders çalışmak için ayıracağınız süreyi sağlıklı bir biçimde belirlemelisiniz. Okul, etütler, yol, yemek gibi tüm etkinlikler çıktıktan sonra kalan zaman ders çalışma zamanıdır. Bu aynı zamanda sizin gerçek hazinenizdir ki bu hazineyi hoyratça harcayamazsınız. Bu süre belirlendikten sonra bu sürenin ne kadarının konu anlatımına, ne kadarının soru çözümüne ne kadarınınsa tekrarlara ayrılacağı sorunu ortaya çıkar. Bu da kişiden kişiye ve konudan konuya göre değişir. Eğer ciddi anlamda bir bilgi (konu) eksiğiniz olduğunu düşünüyorsanız önceliğiniz mutlaka konu anlatımı olmalıdır. Günde 100 soru çözme hedefi belirlemeniz konu eksiğiniz varken tutup da soru çözmenizi gerekli kılmaz. Konu eksiğinizin az olduğunu düşünüyorsanız bol bol soru çözümü yapabilirsiniz. Bu ikisi ders çalışma etkinliği arasındaki denge değişse de değişmeyecek tek öge vardır: Ders tekrarları. Öğrenmenin en iyi tekrarla gerçekleşir. Başarılı olmak isteyen bir öğrencinin en belirgin özelliği tekrar yapmak konusundaki özenidir.
Günlük çalışma saatlerini planlamanın bir yolu sınava hazırlandığınız alandır. Hukuk bölümünü kazanmayı hedefleyen hedefleyen bir öğrenci için Türkçe/Edebiyat derslerinin sınav puanına katkısı % 40 oranındadır. Bu nedenle öğrencinin çalışmasının %40’ını bu dersler oluşturmalıdır.
Ders çalışma süreleri planlanırken süre 45-50 dakikayı geçmemelidir. Bu süre insan zihninin işleyişine de uygun bir zaman dilimidir. Bu sürenin sonunda mutlaka kısa bir ara verilmelidir. Bu konuda yapılan iki belirgin hata vardır. Biri, sürenin gereğinden fazla uzun veya kısa tutulmasıdır. Hoşlandığınız bir derse üç saat boyunca ara vermeden çalışmak, buna karşılık sevmediğiniz bir derse kısa bir süre göz atmak doğru bir tutum değildir. Özellikle 30 dakikanın altına inen ders çalışma süreleri öğrenmenin pekişmesini engeller. Yapılan diğer hata da verilen aralar sonunda tekrar derse dönememektir. Mola süresinde yapılan etkinliğe göre ders çalışmanın ertelenmesi çok sık karşılaşılan bir durumdur. Bu noktada öğrencinin öz disiplin sahibi olarak kendisini derse yönlendirebilmesi şarttır.
Konu Tekrarı
Konu tekrarı, günlük yapılmalıdır. Gün içinde öğrenilen konuların tekrarı mutlaka yapılmalıdır. Bunu yapmazsanız o konuyu tekrar öğrenmek için harcayacağınız çaba, tekrar ederken harcayacağınızdan çok çok daha fazla olacaktır. Kolay unutan öğrencilerin derslerden hemen sonra, hafızası biraz iyi olanların da uykudan önceki yarım saatlik bir dilimde günlük tekrar yapması faydalı olacaktır.
Tekrar etmek sizi “Çalışıyorum ama yapamıyorum” handikabından kurtaracaktır.
Tekrarlarınızı haftalık ve aylık olarak da yapmalısınız. Haftalık veya aylık dönemlerde ne öğrendiğinizi, öğrendiklerinizin daha önceki öğrenmelerinizle ilişkilerini kendinize hatırlatmalısınız.
Soru Çözümü
Soru çözümü sizin için yardımcı bir öğrenme yolu olmalıdır. Çözdüğünüz soru sayısına göre sınavı kazanmayacaksınız ama sınavda çıkan soruları çözdüğünüz oranda hedefinize yaklaşacaksınız. Soru çözme hedefiniz sınav hedefinizle paralel olmalıdır. Rehber öğretmenlere en çok sorulan soruların başında “Sınavı kazanmak için kaç soru çözmeliyim?” sorusu gelir. Bu sorunun net bir yanıtı yok. Fakat öğrenci için doğru olan soru sayılarını da çalışma süresine bağlı olarak artırmasıdır. Başlangıçta günde 100 soru ile çalışmaya başlarken sınava doğru bu sayının 400-500 aralığına yükselmesi beklenir. Çözülen soruların yanıtlarını incelemek, en az soru çözmek kadar önemlidir.
Soruların cevaplarının kontrolü dört aşamadan oluşur. Test bitmeden cevaplara bakmamalıyız ancak test bittikten sonra yaptığımız ilk kontrolde bazı soruların doğru cevaplarını görebiliriz. Cevaplarını göremediğimiz sorulara birkaç saat sonra ya da ertesi gün tekrar bakmalıyız. Bu ikinci kontrolde de çözemediğimiz soruları yardım alarak yani öğretmenlere ya da arkadaşlarımıza sorarak çözebiliriz. Son aşamada da yardım alarak çözdüğümüz soruların çözümlerini kendi başımıza tekrar incelemeliyiz. Ancak bu yolla kalıcı öğrenme yolunda ilerlemiş oluruz.
Okumak, Okumak yine Kitap Okumak
Kitap okumak kimi öğrencilerce gereksiz veya önemsiz bulunurken, kimileri içinse ders çalışma sürelerinden çalınarak yapılan ve saatleri alan bir etkinliktir. Son yıllarda yapılan sınavlarda okuduğunu anlama üzerine hazırlanan soruların sayısında hayli artış vardır. Bu nedenle sınavı, süresi içinde yetiştirememe adaylar için ciddî bir soruna dönüşmüştür. Özellikle yeni nesil Türkçe ve Matematik soruları tamamen okuduğunu anlamaya dayalı hale gelmiştir. Kısıtlı sürede uzun soruları çözmek ancak doğru ve hızlı okuma alışkanlığının kazanılmasıyla mümkün olur. Her gün 20-25 dakikalık bir okuma seansı bu konuda size yardımcı olacaktır.
Düzenli Uyu, Sağlıklı Beslen!
Uyku ve beslenme, çalışma planı yapılırken üzerinde durulması gereken diğer önemli hususlardır. Genelde öğrenciler uyku ve beslenmeye gereken önemi vermezler. Aşırı uykulu yada uykusuz olmak, güne uykusuz başlamak tipik hatalardır. Oysaki uyku ve beslenme insan biyoritmini dengede tutan en önemli iki ögedir. Aç kalmak insan bedenini ölüme kadar götürebilir. Uykusuz kalmak da böyledir. Düzenli uyku, sağlıklı bir kahvaltı insan bedeninin güne hazır hale gelmesini sağlar. Bol bol sebze ve meyve yemek, fastfood ve aşırı çay, kahve, gazlı içecek tüketiminden uzak durmak hem sağlıklı bir ruh ve beden yapınız olmasını sağlayacak hem de sınav kaygınızı kontrolde size yardımcı olacaktır.
Plan Örneği
Bütün bu açıklamalardan sonra örnek bir plan aşağıdaki gibi yapılabilir: Aşağıdaki planlardan ilki dershanesiz ve okulsuz bir hafta sonu gününü içermektedir. Diğer plan ise okul dersleri 16.00’da biten bir öğrenciye özgüdür:
1. PLAN
Saat | Etkinlik |
08:00-09:00 | Kalkış ve Kahvaltı |
09:00-10:00 | 1. Ders ve 15 dk ara |
10:00 11:00 | 2. Ders ve 15 dk ara |
11:00 12:00 | 3. Ders ve 15 dk ara |
12:00 13:00 | Öğle Yemeği ve Dinlenme |
13:00 15:00 | Sosyal Etkinlik (Gezi, Piknik, Spor vb) |
15:00 16:00 | 4. Ders ve 15 dk ara |
16:00 17:00 | 5. Ders ve 15 dk ara |
17:00 18:00 | 6. Ders ve 15 dk ara |
18:00 20:00 | Akşam Yemeği ve Dinlenme |
20:00 21:00 | 7. Ders ve 15 dakika ara |
21:00 22:00 | 8. Ders |
22:00 23:00 | Kitap Okuma |
23:00 | Uyku saati |
2. PLAN
Saat | Etkinlik |
08:00-09:00 | Kalkış ve Kahvaltı |
09:00-10:00 | 1. Ders ve 15 dk ara |
10:00 11:00 | 2. Ders ve 15 dk ara |
11:00 12:00 | 3. Ders ve 15 dk ara |
12:00 13:00 | Öğle Yemeği ve Dinlenme |
13:00 15:00 | Sosyal Etkinlik (Gezi, Piknik, Spor vb) |
15:00 16:00 | 4. Ders ve 15 dk ara |
16:00 17:00 | 5. Ders ve 15 dk ara |
17:00 18:00 | 6. Ders ve 15 dk ara |
18:00 20:00 | Akşam Yemeği ve Dinlenme |
20:00 21:00 | 7. Ders ve 15 dakika ara |
21:00 22:00 | 8. Ders |
22:00 23:00 | Kitap Okuma |
23:00 | Uyku saati |
Her plan kişiye özeldir. Siz bundan daha etkili bir planı elbette ki yapabilirsiniz. Planınızı odanızın görünür bir yerine asabilir, arkadaşlarınızdan, öğretmenlerinizden ya da ailenizden plana uyma konusunda size yardımcı olmalarını ve sizi kontrol etmelerini isteyebilirsiniz.
Planlı bir öğrenci için söylenmesi gereken son söz, zamanı öldüren tuzaklara karşı dikkatli olması gerektiğidir. İnternet, sosyal medya, televizyon dizleri, arkadaşlar, cep telefonları ciddi zaman tuzaklarıdır. Başlangıçta zor gibi görünse de zamanla siz planlı yaşamaya alışacaksınız. Çevreniz de planlı yaşantınıza saygı duymaya başlayacaktır.